Quyết liệt thực hiện lộ trình đấu thầu qua mạng

(BĐT) - Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), công tác đấu thầu trong năm 2019 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, trong đó riêng đấu thầu qua mạng (ĐTQM) vẫn còn không ít cơ quan đến nay chưa thực hiện hoặc thực hiện với tỷ lệ rất thấp. Không để tình trạng trì trệ này kéo dài hơn nữa, năm 2020, Bộ KH&ĐT thực hiện nhiều giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt và đồng bộ thúc đẩy các địa phương, đơn vị thực hiện nghiêm túc lộ trình ĐTQM.

Chấn chỉnh những tồn tại, bất cập
Theo Bộ KH&ĐT, trong thời gian qua, công tác đấu thầu trên cả nước vẫn còn tồn tại bất cập cần phải chấn chỉnh kịp thời. Đó là, thời gian trong đấu thầu kéo dài, chưa bảo đảm yêu cầu công khai, kém cạnh tranh. Quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu còn để xảy ra nhiều sai sót, vi phạm. Nhiều gói thầu thực hiện việc hủy thầu vô căn cứ, có dấu hiệu của việc đấu thầu hình thức, hoặc cố tình loại bỏ hồ sơ dự thầu/hồ sơ đề xuất không căn cứ vào tiêu chuẩn đánh giá của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu. Nhiều nhà thầu cố tình bỏ giá thấp bất hợp lý để cản trở cuộc thầu. Riêng đối với ĐTQM, còn không ít cơ quan đến nay vẫn chưa thực hiện, hoặc thực hiện với tỷ lệ thấp.

Tại báo cáo tình hình thực hiện công tác đấu thầu năm 2019, một số địa phương đã chỉ đích danh nhiều đơn vị, chủ đầu tư không thực hiện chế độ báo cáo theo quy định (Tuyên Quang có 11 đơn vị, Bình Dương có 8 đơn vị, Nghệ An có 7 đơn vị; Gia Lai có 8 đơn vị, Kiên Giang có 7 đơn vị...).

Báo cáo của Sở KH&ĐT tỉnh Bạc Liêu cho biết, mới chỉ có 5 đơn vị tổ chức ĐTQM, các đơn vị còn lại chưa thực hiện. Còn theo Sở KH&ĐT tỉnh Bình Thuận, một số chủ đầu tư vẫn chưa quan tâm đúng mức đến việc thực hiện lựa chọn nhà thầu qua mạng, chưa tiếp cận với cách thức tổ chức lựa chọn nhà thầu qua mạng, vẫn quen với hình thức đấu thầu truyền thống... 

Giải pháp mạnh và kết quả tích cực ban đầu
Để tăng cường hiệu quả công tác đấu thầu, hạn chế tiêu cực, vi phạm, đồng thời thực hiện tốt nhiệm vụ triển khai ĐTQM theo quy định, Bộ KH&ĐT vừa có văn bản yêu cầu các cơ quan, đơn vị chỉ đạo các chủ đầu tư, bên mời thầu trực thuộc thực hiện nghiêm túc lộ trình áp dụng lựa chọn nhà thầu qua mạng trong năm 2020 theo quy định.

Hướng dẫn các địa phương, đơn vị thực hiện ĐTQM đảm bảo phù hợp với lộ trình đã đề ra, Bộ KH&ĐT nêu rõ, đối với gói thầu thuộc hạn mức ĐTQM được tổ chức lựa chọn nhà thầu sau ngày 31/1/2020 được phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu là không ĐTQM, thì phải phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu. 

Với sự quyết liệt này, ngay từ những ngày đầu năm, nhiều địa phương đã có quyết định phê duyệt tỷ lệ áp dụng ĐTQM năm 2020 trên địa bàn. Đơn cử, ngày 15/1/2020, UBND tỉnh Yên Bái có văn bản yêu cầu các đơn vị trên địa bàn tổ chức lựa chọn nhà thầu qua mạng theo lộ trình. Ngày 22/1/2020, UBND tỉnh Thanh Hóa có quyết định phê duyệt tỷ lệ áp dụng ĐTQM năm 2020 trên địa bàn Tỉnh...

Với động thái tích cực từ các địa phương, sự quyết liệt của Bộ KH&ĐT cùng với việc Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia kích hoạt tính năng kiểm tra và tự động phân loại các gói thầu bắt buộc phải thực hiện ĐTQM từ ngày 1/2/2020, số lượng các gói thầu thực hiện ĐTQM gia tăng rõ rệt.

Theo thống kê, từ ngày 1 - 10/2/2020, có tổng số 1.442 thông báo mời thầu đã được đăng tải, với tổng giá trị gói thầu là 10.030 tỷ đồng. Trong đó, số gói thầu được các bên mời thầu thực hiện ĐTQM là 1.093 gói thầu với tổng giá trị các gói thầu là 3.710 tỷ đồng. Trong thời gian này, số gói thầu được tổ chức lựa chọn nhà thầu qua mạng chiếm 76% số lượng gói thầu áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh (vượt 16 điểm phần trăm so với chỉ tiêu đề ra tại Nghị quyết số 01); tổng giá trị gói thầu áp dụng ĐTQM đạt 37% tổng giá trị các gói thầu áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh (vượt 12 điểm phần trăm so với chỉ tiêu đề ra).